The ShiningToen bekend werd dat Stanley Kubrick van plan was om een roman van Stephen King te verfilmen, werden er alom wenkbrauwen gefronst. Kubrick werd (en wordt) immers gerekend tot de beste filmmakers van zijn generatie, terwijl Stephen King zeker in die dagen, eind jaren tachtig, gold als niet meer dan een bekwame auteur van horroromans. De reacties op de film waren verdeeld en de kritiek is het nooit helemaal eens geworden over Kubrick’s The Shining, de film heeft nog altijd felle voor- en tegenstanders.
De schrijver Jack Torrance heeft gereageerd op een advertentie waarin een huisbewaarder wordt gezocht voor een hotel hoog in de bergen, dat tijdens de barre wintermaanden leeg staat. Hij krijgt de waarschuwing dat de eenzaamheid beknellend kan zijn, en dat zijn voorganger gek is geworden en zijn gezin met een bijl heeft uitgemoord. Jack zegt dat hij geestelijk kerngezond is, en als schrijver juist op zoek is naar eenzaamheid. Al snel blijkt dat Jack niet zo evenwichtig is als hij liet uitschijnen: hij is een ex-alcoholist en heeft in het verleden zijn zoontje eens veel te hard aangepakt toen die in zijn papieren snuffelde. Zoontje Danny beschikt over een bepaald vermogen, ‘the shining’, dat hem in staat stelt dingen te zien die nog moeten gebeuren, of die reeds hebben plaatsgevonden. Hij krijgt visioenen van de moorden die de voorganger van zijn vader heeft gepleegd, en hij vangt ook aanwijzingen op dat er boze geesten in het huis rondwaren. Ook Jack komt in aanraking met de boze geesten, en één van hen, uitgerekend die van zijn moorddadige voorganger, vertelt hem dat hij zich te veel op zijn kop laat zitten door zijn vrouw en kind …
Toen de film in première ging, maakte Kubrick de verwarring nog groter door te stellen dat hij niet van de roman van King hield. Kubrick zei dat hij enkel een paar ideeën uit het boek had gebruikt, maar deze anders had uitgewerkt. Het zou kunnen. De roman van King is niet groots, maar het is een vrij effectieve horrorvertelling. Kubricks film komt als horrorfilm amper uit de verf: de visioenen van het jongetje zijn angstaanjagend en verder zijn er een paar scènes die tot het collectieve geheugen van de mensheid zijn gaan behoren, met name de ‘redrum’-scène (lees dat maar eens in de spiegel) en het ‘bijlmoment’, met een angstige Shelley Duvall die gillend toekijkt hoe haar echtgenoot een bijl slaat door de deur van de badkamer waarin zij zich heeft verschanst. Grote delen van de film zijn ronduit saai, ook al omdat Jack Nickolson – vreselijk overacterend – eerder grappig dan griezelig is.
Velen hebben verondersteld dat Kubrick een maatschappijkritische film heeft willen draaien. Vergelijkingen werden getrokken met de roman De Toverberg van Thomas Mann (over een man die een bezoek brengt aan een sanatorium hoog in de bergen en daar jaren blijft omdat hij gefascineerd raakt door de ‘gekken’ die er wonen) en de novelle Aantekeningen uit het Ondergrondse van Dostojevski (over een man die zich uit het normale, bovengrondse leven heeft teruggetrokken). In deze lezing zou het labyrint waarin Nickolson uiteindelijk sterft, symbolisch model staan voor de moderne samenleving. Gelijkaardige doolhofmotieven komen doorheen de film voor (de gangenstructuur van het hotel, de motieven van sommige tapijten, een model in miniatuur van het echte doolhof etc.), maar het klinkt allemaal een beetje gezocht. Al bij al lijkt The Shining lijkt gewoon een film over een gezin dat uiteenvalt doordat de vader ze niet allemaal op een rijtje heeft. Een horrorfilm met enkele grootse scènes, maar te weinig tempo en te veel quasi-grappige momenten om echt overtuigend te zijn. Ik behoor niet tot de bewonderaars van deze film.
Aanraders in overeenkomstige genres, volgens Boobytrap: |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
    |
 |
|
|
|
Terug naar vorige pagina | Naar filmoverzicht |
